تراژدی هدایت تحصیلی و دایه های مهربان تر از مادر!

آموزش و پرورش یکی از جنجالی ترین وزارت خونهای کشور پس از انقلاب اسلامی بوده و همیشه به واسطه حجم گسترده مخاطبان و کمبود پول و پله و سرمایه و آموزشی، بیشترین انتقادها رو هم از طرف کارمندانش و هم علم اموزان و اولیا و مربیان و حتی نمایندگان مجلس به جون خریده س . تازگیا هم باز جنجالی جدید در این وزارتخانه پرمخاطب ایجاد شده . جنجال  طرح هدایت تحصیلی .

انجام کارا در دقیقه ۹۰ در کشورما  به یه عادت کرس.ک تبدیل شده همین چند روز پیش بود که کمیته ملی المپیک از لباسای کاروان ورزشی کشورمون در رقابتای المپیک ریو  رونمایی کرد و پس از انتقادای گسترده فهمید که این لباسا در شأن ایران ما نیس  و مجبور شد  با فاصله چند روز مونده به رقابتای المپیک دستکم ۶۴ دست لباس جدید با طرحی نو سفارش دهد . حالا وزارت آموزش و پرورش هم در حالی که کم تر از ۲ ماه به شروع سال تحصیلی ۹۵-۹۶ وقت باقیست  بدون اعلام قبلی و آگاهی بخشی مناسب به دانش آموزان و اولیای آنهااز طرحی رونمایی کرده به نام هدایت تحصیلی که داد همه رو درآورده س .

طرح هدایت تحصیلی چیه ؟

به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش این طرح با هدف جمع شدن فارغ تحصیلان در رشته ای خاص و در آخر جلوگیری از بیکاری فارغ تحصیلان اون رشته  است .

براساس این طرح  انتخاب رشته در پایه نهم در سه شاخه علوم نظری،کار و علم و فنی و حرفه ای اتجام می شه و در پایه دهم دانش آموز می تونه براساس شاخه ای که انتخاب کرده، رشته مورد نظر رو انتخاب کنه   علم آموزی که در پایه نهم شاخه علوم پایه رو انتخاب کنه، در پایه دهم این شاخه رو به صورت موقت ادامه میده و براساس نمراتی که دشت می کنه در پایه یازدهم می تونه یکی از رشته های علوم تجربی رو علوم ریاضی رو انتخاب کنه،

ترکیب اعضای هدایت تحصیلی واحد آموزشی: مدیر مدرسه-مشاور مدرسه-دبیران دروس در رابطه هر رشته

ماده ۱۰ آیین نامه هدایت تحصیلی:

انتخاب شاخه/رشته تحصیلی دانش آموزان براساس ملاکایی که در این آیین نامه مطرح شده در آخر دوره اول متوسطه انجام می شه.

ماده ۱۱ آیین نامه هدایت تحصیلی:

۱-۱۱ در شاخه نظری دانش آموزان به یکی از رشته های ادبیات و علوم انسانی، معارف  اسلامی و علوم پایه هدایت می شن.

۲-۱۱ در شاخه کاردانش و فنی و حرفه ای برابر با قوانین مربوط دانش آموزان به یکی از زمینه، گروه و رشته هدایت می شن.

۵-۱۱ هدایت تحصیلی دانش آموزان واحدهای آموزشی بزرگسالان، ایثارگران، استعدادهای نورانی، استثنایی، داوطلبان آزاد و دانش آموزان تطبیقی مثل دانش آموزان عادیه.

۱-۱۶- علوم پایه

کل سه نمره قبول شده خرداد یا شهریور هر کدوم از درسای ریاضی و علوم تجربی، در سه پایه در دوره متوسطه اول بدون ضریب کمتر از ۴۲ نباشه.

نمره درس ریاضی و علوم تجربی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۳ محاسبه می شه.

کل نمرات دروس مربوط به رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هر کدوم از دروس دست کم ۲۵۲ باشه. یعنی یعنی اگه نمرات هر درس رو در ضریب اون جمع کنیم و حاصل جمع اونو بر تعداد دروس مربوط به رشته تقسیم کنیم معدل رشته باید دست کم ۱۴ باشه.

۲-۱۶- رشته ادبیات و علوم انسانی

کل سه نمره قبول شده خرداد یا شهریور در هر کدوم از درسای زبون و ادبیات فارسی، عربی و تحقیقات اجتماعی در سه پایه دوره متوسطه اول بدون ضریب کمتر از ۴۲ نباشه.

نمره درس زبون و ادبیات فارسی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۴ محاسبه می شه.

نمره درس تحقیقات اجتماعی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۳ محاسبه می شه.

نمره درس عربی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۲ محاسبه می شه.

کل نمرات دروس مربوط به رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هر کدوم از دروس دست کم ۳۷۸ باشه. یعنی یعنی اگه نمرات هر درس رو در ضریب اون جمع کنیم و حاصل جمع اونو بر تعداد دروس مربوط به رشته تقسیم کنیم معدل رشته باید دست کم ۱۴ باشه.

 

 

۴-۱۶- شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش

 

 

کل سه نمره قبول شده خرداد یا شهریورهر یه از درسای ریاضی، کار و فناوری در سه پایه دوره اول بدون ضریب کمتر از ۳۶ نباشه.

نمره درس ریاضی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۲ محاسبه می شه.

نمره درس کار و فناوری در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب ۳ محاسبه می شه.

کل نمرات دروس مربوط به رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هر کدوم از دروس دست کم ۱۸۰ باشه. یعنی یعنی اگه نمرات هر درس رو در ضریب اون جمع کنیم و حاصل جمع اونو بر تعداد دروس مربوط به رشته تقسیم کنیم معدل رشته باید دست کم ۱۲ باشه.

تبصره ۴-۱۶- شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش

پس از تعیین شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش در آخر دوره اول متوسطه و ثبت نام اولیه در هنرستان مربوطه، هدایت دانش آموزان واسه ورود به زمینه، گروه و رشته مورد نظر براساس بررسیای مشاوره ای و نظر فنی کمیته هدایت تحصیلی موجود در هنرستان مربوطه صورت میگیره.

روش نامه کامل هدایت تحصیلی رو در نشانی زیر ببینن .

http://moshaver.farsedu.org/upload/40102/content/att-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DA%86%D9%87%20%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA%20%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84%DB%8C.pdf

تراژدی یه طرح

وزیر آموزش و پرورش در آخرین اعلام نظرش در قبال انتقادهای گسترده از طرح هدایت تحصیلی گفته که  به موفقیت این طرح ایمان داره چون این طرح، مصوب شورای عالی آموزش و پرورش بوده و همه حولوحوش و تجربه های داخلی و خارجی در اون دید شده! طرحی که به محض ارائه، شدید ترین واکنشا و انتقادات رو از طرف علم اموزان ، اولیا و حتی مدیران و کارشناسان آموزشی جداگونه و غیر جداگونه در کشور به دنبال داشت. البته مسئولان اعلام کردن که به همه انتقادات رسیدگی می شه.
طرحی که هدفش، اشتغال زایی و رویکردش کارآفرینیه، به نظر می رسه با تحمیل و زور به علم اموز نمی تونه به انتظار موفقیتای طلایی باشه. طبق فرمای هدایت تحصیلی، باید ۴۸ درصد علم اموزان به رشته های هنرستان و کار و علم هدایت شن که ضعف سیستم آموزش و بازدهی این دو بخش در ۳ دهه گذشته دلیل شده تا خیلی از دانش آموزان از این دو بخش گریزان باشن و هم اونقدر، تب مهندس شدن و دکتر شدن در علوم ریاضی و تجربی بالا باشه.

طرح جدید «هدایت تحصیلی» که از پایه نهم اجرایی می‌شه، علی‌رغم تاکیدات مسوولان وزارت آموزش و پرورش مبنی بر به درد بخور بودن بسته آماده شده به وسیله شورای عالی آموزش و پرورش و دید نیازها و سیاست‌های کشور، انتقادات علم‌آموزان و اولیاء رو به دنبال داشته و به نظر می رسه دوباره آموزش و پرورش در ارائه طرحی که به زندگی و سرنوشت میلیونا دانش آموز ایرونی گره خورده ، شتاب زده عمل کرده.

طرحی که چهارعامل علاقه، استعداد، نیاز کشور و امکانات آموزشی در تدوینش موثر و آموزش و پرورشی‌ها امیدوارن باعث رشد و پخش متوازن رشته‌های تحصیلی شه، از دید علم‌آموزان نه فقط علاقه اونا رو ندیده می‌گیرد بلکه ناعادلانه اونا رو به طرف آینده جهت می‌دهد. طرحی که بعضیا از ان به عنوان دایه ای مهربون تر از مادر یاد می کنن، چون که چیزای مورد علاقه سیستم و نهاد آموزشی و سیاستای کلان آموزشی رو به چیزای مورد علاقه دانش آموزان ، بهتر می دونه.

 

جواب به انتقادات

 

مدیرکل دفتر آموزش‌های کاردانش وزارت آموزش‌وپرورش در جواب به انتقادات انجام شده از این طرح اعلام کرد: راه و روش اصلی آموزش‌وپرورش در هدایت تحصیلی ارتقای کیفیت‌ بخشی و اجرای سند تغییر ریشه ای و عملیاتی کردن راهکارهای اون هستش؛ این سند واسه بعضی زیرنظام‌ها مانند زیرنظام برنامه درسی ملی تعریف شده و در این زیرنظام هم اشاره شده که هدایت تحصیلی باید در آخر پایه نهم انجام شه.

ایشون در جواب به این‌که تغییرات هدایت تحصیلی امسال موجب به‌وجودآمدن اشکالاتی در روند اون و نگرانی‌هایی واسه خونواده‌ها و دانش آموزان شده، گفت که این بحث در بخش آموزشه و متولیان هدایت تحصیلی در معاونت پرورشی‌و فرهنگی و دفتر مشاوره می‌تونن به اون جواب بدن!

پاسخایی که با در نظر گرفتن حجم گسترده انتقادات والدین و دانش آموزان به این طرح، به نظر می رسه پاسخای توجیه کننده و مطلوبی نه واسه علم اموزان و نه واسه راضی کردن والدین اونا نبوده و نیس و بعید انگار بشه فردی رو به زور، وکیل یا دندون دکتر یا کارشناس ادبیات فارسی کرد!

طرحای دقیقه ۹۰ همه نداره!

به هر حال، این طرح هم مانند خیلی از طرحا دیگه، دقیقه ۹۰ ارائه شد.
این که به چه دلیل ایرانیا خیلی از کاراشون رو در ۴۰ سال گذشته در دقیقه ۹۰ و تحت سخت ترین شرایط انجام و تکمیل کردن در جامعه شناسی خودمونی قابل تبیین و تحلیله.

با این حال، این طرح وقتی ارائه شد که فرصت کمی واسه بازنگری و اصلاح و تطبیق اون با نیازها و علاقمندیای دانش آموزان هست و انتظار می رفت که آموزش و پرورش اینجور طرحای کلان و ملی مهمی رو به صورت پایلوت و منطقه ای و در بازه دراز مدت در سراسر ایران اجرا می کرد تا یافته های اون، قابل لمس  تر و مشخص تر واسه  مردم و مسئولان و دانش آموزان توضیح داده بشه.

در طرح هدایت تحصیلی واسه علم اموزان براساس معدل، اجباری واسه تحصیل در  رشته های خاص در نظر گرفته شده  بدون توجه به علاقه دانش آموز و ترجیحات خونواده ایشون . آموزش و پرورش اعلام می‌کنه علم‌آموزان بیشتر تمایل به تحصیل در رشته تجربی رو دارن؛ در نتیجه تعداد بیکاران افزایش می‌یابد، و حالا واسه جلوگیری از این موضوع تلاش می‌کنن علم‌آموزان به هنرستان برن. با این وجود انگار علم آموزانی که به هنرستان می رن، مهارت لازم رو کسب نمی کنن و به زور هم نمیشه فردی رو در رشته ای ماهر و متخصص و کارآزموده کرد.

انتقادات والدین

بعضی از والدین اعلام کردن که واسه ثبت نام بچه خود در رشته تجربی به مدرسه مراجعه کرده و فرزندش با وجود معدل بالای ۱۹، اما چون نمرات عمومی اش بیشتر از دروس اختصاصی شده، بر خلاف علاقه شخصی، باید به در رشته علوم انسانی ادامه تحصیل بده. کسیه که تلاش کرده تا دکتر یا رادیولوژیست یا بیولوژیست شه، باید کارشناس ادبیات یا وکیل یا حسابدار شه!! برگزاری یه آزمون هیچ وقت ملاک خوبی واسه تشخیص سره از ناسره نبوده و نیس و این انتقاد، ۴۰ ساله که به کنکور سراسری کشور هم وارده اما چون با در نظر گرفتن ظرفیت کم دانشگاه ها واسه بعضی از رشته ها  و حجم گسترده درخواست، روش و روش و ملاک بهتر و حرفه ای تری واسه امتحان ظرفیتای دانش آموزان واسه ورود به دانشگاه ها نبود، سدی به نام کنکور ایجاد شد .

طرح هدایت تحصیلی، عصاره ۴۰ سال برنامه ریزی در آموزش و پروش

وزارت آموزش و پرورش و نهادهای آموزشی کشور، باید پس از ۴۰ سال تجربه اندوزی از این همه برگزاری آزمونای جور واجور و بسیج منابع و نیروها و انرژی که از دولت و ملت و نهادهای جور واجور گرفت، بررسی کنن که نتیجه برگزاری این همه کنکور سراسری و بگیر و ببند و امتحان و دوره های پودمانی و غیر پودمانی و امثالهم که به شکلای جور واجور جورواجور در سراسر کشور برگزار شد، چه شد؟ چقدر این روش ها تونست، رشد ناخالص ملی و داخلی کشور رو زیاد کنه؟

چقدر نتیجه این آزمونا و ارزشیابیا و سنجشای مستقیم و غیر مستقیم هزینه بر و زمان بر، تونست علم اموزان رو به تحقیق و تکرار و دانشگاهیان رو به کارآفرینی و تولید علم بیشتر هدایت کنه؟ چقدر این آزمونا، طرحای بالادستی ، پایین دستی، کامل، راهبردی و امثالهم تونست، سواد علم اموزان ایرونی و دانشجویان ایرونی رو در دنیا زیاد کنه؟ چقدر ایرانیا رو کتاب خوان کرد؟ چقدر دانش آموزان ایرونی رو به معنی واقعیه کلمه، دانش آموز کرد؟

طرح هدایت تحصیلی که به نظر خیلیا طرح زور تحصیلی باید بر اون نام گذاشت، شکست اون از مرحله اجرا قابل پیش بینیه. به نظر می رسه شورای عالی آموزش و پرورش باید حرفه ای تر و مسنجم تر واسه اجرای این طرح راهبردی که تلاش می کنه عدالت آموزشی رو در سطح گشور گسترش بده، اقدام می کرد و حالا که اقدامات مطالعاتی و آسیب شناسی حرفه ای و همه جانبه انجام نشده، اجرای این طرح رو مسکوت بزاره.

ورود مجلس به این طرح و نهادای دیگه، شک نداشته باشین زیبنده اموزش عالی نیس و با امید به اینکه کارشناسان فهمیده، کارآزموده، مسئول و معتقد عالی ترین نظام آموزشی کشور، تلاش کنن تا با بازنگری در این طرح، شرایطی جفت و جور شه که هم دانش آموز، هم اولیا و مربیان، هم سیاستای کلان نظام، تو یه جهت و منطبق بر نبود فشار و تحمیل، در مختصاتی شفاف و مشخص، قدم بردارن و تماشاگر اینجور انتقادات گسترده و دل واپسی و استرس اذهان عمومی و علم اموزان در شروع سال تحصیلی ۹۵-۹۶ نباشیم.

البته سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس هم تازگیا اعلام کرد که بررسی موضوع هدایت تحصیلی دانش آموزان و مشکلات مربوط به اون، به محض بازگشایی مجلس شورای اسلامی دنبال می شه.

منتظر می مونیم تا ببینیم مجلس و دولت در مورد یکی از جنجالی ترین طرحای اموزشی در ایران چه تصمیمی واسه راضی کردن میلیونا علم اموز و خونواده در سراسر کشور در پیش می گیرن.

اما نتیجه هر چی باشه، ما از این موضوع مهم دور نمی کنه که فرهنگ کار دقیقه نودی، هم اونقدر در عالی ترین سطوح اراده کردن و اجرایی کشور در جریانه و انگار ده ها زمان نیازه که فرهنگ  نظام مدیریت و برنامه ریزی ژاپنیا و آلمانیا رو در کارای جور واجور آموزشی، اقتصادی، ورزشی و اجرایی کشور تماشاگر باشیم.