تا آنجا عمیق و ریشه‌دار است که آن را تنها رمز پیروزی بر می‌شمارند:
«رمز پیروزى ما این است که اتکال به خداى تبارک و تعالى داشتیم، رمز پیروزى اتکال به قرآن و این شیوه مقدس که شهادت را استقبال مى‏کردند بود. این رمز را حفظ کنید. این رمز پیروزى را تا حفظ کنید پیروز هستید». (خمینی، 1378، ج 6، ص 117)
ایشان با هشدار در زمینه خلط نمودن معارف اسلامی و قرآنی با مکاتب انحرافی بشری، امتیازات اسلام بر سایر مکاتب را گوشزد نموده و خطاب به جوانان می‌فرمایند:

«مجاهدات و کوشش‌هاى خستگى‏ناپذیر شما جوانان روشن ضمیر مسلمان در راه درک صحیح اسلام و شناسایى حقیقت قرآن کریم، موجب امیدوارى و خرسندى مسلمانان بیدار است. بر شما جوانان مسلمان لازم است که در تحقیق و بررسى حقایق اسلام، در زمینه‏هاى سیاسى، اقتصادى، اجتماعى، و غیره اصالت‌هاى اسلامى را در نظر گرفته و امتیازاتى را که اسلام را از همه مکاتب دیگر جدا مى‏سازد، فراموش نکنید. مبادا قرآن مقدس و آیین نجات‏بخش اسلام را با مکتب‌هاى غلط و منحرف کننده‏اى که از فکر بشر تراوش کرده است خلط نمایید». (خمینی، 1378، ج 1، ص 158)
حضرت امام خمینی (ره) با استناد به سخن امام صادق7 درباره قرائت قرآن توسط جوان و آثار جاودان آن معتقدند:
«در حدیث است که کسى که قرآن را در جوانى بخواند، قرآن با گوشت و خونش مختلط شود. و نکته آن، آن است که در جوانى اشتغال قلب و کدورت آن کمتر است. از این جهت قلب از آن بیشتر و زودتر متأثر مى‏شود و اثر آن نیز بیشتر باقى مى‏ماند». (خمینی، 1370، ص 19)
حضرت امام خمینی (ره) در برخى از پیام‌هاى خود، جوانان را به شیوایى و روشنایى سخن خداوند و بهره‏گیرى از آن فرا مى‏خواند:
«آنگاه که منطق قرآن آن است که ما از خداییم و به سوى او مى‏رویم و مسیر اسلام بر شهادت در راه هدف است و اولیاى خدا شهادت را یکى از دیگرى به ارث مى‏بردند و جوانان متعهد ما براى نیل به شهادت در راه خدا درخواست دعا مى‏کردند و مى‏کنند، بدخواهان ما که از همه جا وا مانده دست به ترور وحشیانه مى‏زنند، ما را از چه مى‏ترسانند». (خمینی، 1378، ج 11، ص 39)
حضرت امام خمینی(ره) با توصیه به جوانان به تمسک به قرآن و سلاح، آینده را از آن مستضعفین می‌دانند که دیر یا زود پیروز می‌شوند:
«جوانان عزیزم که چشم امید من به شماست با یک دست قرآن را و با دست دیگر سلاح را برگیرید و چنان از حیثیت و شرافت خود دفاع کنید که قدرت تفکر توطئه علیه خود را از آنان سلب نمایید و چنان با دوستانتان رحیم باشید که از ایثار، هرچه دارید، نسبت به آنان کوتاهى ننمایید. آگاه باشید که جهان امروز دنیاى مستضعفین است و دیر یا زود پیروزى از آنان است و آنان وارث زمین و حکومت کننده خدایى‏اند». (خمینی، 1378، ج 12، ص 19)
رهبر معظم انقلاب اسلامی هم در مواقع و مناسبت‌هاى گوناگون درباره جوانان سخن گفته و ارشادات و رهنمودهاى فراوانى بیان کرده‏اند که اگر جوانان آن‌ها را به کار ببرند، به سعادت و خوشبختى خواهند رسید و هویت و جایگاه واقعى خود را در جامعه اسلامى و انقلابى خواهند یافت. ایشان در جمع جوانان مى‏فرمایند:
«جوانى یک پدیده درخشان و یک فصل بى‏بدیل و بى‏نظیر از زندگى هر انسانى است. در هر کشورى که به مسأله جوانان و جوان آنچنان که حق این مطلب است، درست رسیدگى بشود، آن کشور در راه پیشرفت، موفقیت‌هاى بزرگى به دست خواهد آورد». (خامنه‌ای، 1381، ج2، ص 67)
مقام معظم رهبری با برشمردن امتیازات جوان ایرانی، امکانات روحی و معنوی و ذهنی و ایمانی آنان را در حد بسیار خوب می‌دانند و می‌فرمایند:
«کاوش‌ها نشان مى‏دهد که جوان ایرانى جوانى است مؤمن، پاکدامن، پاک گوهر، داراى زمینه‏هاى دینى بسیار زیاد، مایل به جنبه‏هاى معنوى، جوان ایرانى چه دخترانش، چه پسرانش هم از لحاظ امکانات روحى و معنوى و ذهنى، هم از لحاظ امکانات ایمانى در حد بسیار خوبى هستند». (خامنه‌ای، 1381، ج4، ص 115)
ایشان نظریه بی‌تاب بودن جوانان در مقابل گناه را باطل اعلام فرموده و معتقدند جوان همچنان که از قدرت جسمی برخوردار است، قدرت اراده هم دارد:
«جوان‌ها، بهتر از قشرهاى دیگر مى‏توانند خودسازى کنند؛ چون نیرومندند. بعضی‌ها خیال مى‏کنند جوان‌ها در مقابل گناه بى‏تابند، ولى من مى‏گویم که جوان همچنان که از قدرت جسمانى برخوردار است، از قدرت اراده هم برخوردار است. اراده همان چیزى است که انسان مى‏تواند با اتکاى به آن خود را به خدا نزدیک و از شیطان دور کند». (خامنه‌ای، 1381، ج3، ص 89)
مقام معظم رهبرى جوانان را به تلاش در راه خدا و براى خدا دعوت مى‏ فرمایند و در فراز‌های جداگانه‌ای آنان را به تحکیم ارتباط با خدای متعال تشویق می‌نمایند:
«توصیه من این است که در راه خدا، براى خدا با وحدت کامل تلاش خودتان را دنبال کنید. به شما مى‏گویم که پروردگار متعال با شماست و آینده متعلق به شماست و شما جوان‌ها آن روزى را خواهید دید که ایران اسلامى شما به فضل پروردگار براى کشورها و ملت‌ها یک الگوى تقلید کردنى خواهد بود». (خامنه‌ای، 1381، ج1، ص 166)
«به جوانان توصیه مى‏کنم که با شرکت در نماز جماعت و مجالس دعا در کسب علم و دانش و سازندگى کشور گام‌هاى استوارى در پیشروى اهداف علمى و معنوى بردارند». (خامنه‌ای، 1381، ج5، ص 104)
«رابطه‏تان را با خداى متعال محکم کنید. حرف بزنید و از او بخواهید، مخلصانه و صادقانه با او پیمان ببندید و به آن پیمان متعهد بمانید. شما جوانید حیف است که این دل‌هاى پاک و نورانى و روح‌هاى آماده به چیزى غیر از یاد خدا و محبت خدا و محبت پروردگار آلوده شود. دنیا را فقط ابزار بدانید». (خامنه‌ای، 1381، ج4، ص 88)
«جوانان عزیز دقایق معدود نماز را فقط براى نماز بگذارند و در طول نماز تا آنجا که مى‏توانند با تمرکز و حضور قلب مایه زندگى‏بخش ذکر و تضرع را براى جان و دل نیازمند خویش تأمین کنند». (خامنه‌ای، 1381، ج6، ص 23)
«شما جوانان یاد خدا را هرگز از دست ندهید. خودتان را با خدا مأنوس کنید. شما جوانید و دل‌ها و روح‌هاى شما پاک و مطهر است. شما آلوده به زخارف این زندگى مادى نشده‏اید». (خامنه‌ای، 1381، ج6، ص 24)

بر اساس اهمیت موضوع جوان و ارتباط با قرآن و معارف قرآنی، در این پژوهش به تکالیف و راهکارهای نهادهایی که در جامعه، رسالت گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان را به عهده دارند می‌پردازیم.
سؤالات تحقیق
1. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی وزارت آموزش و پرورش چیست؟
برای این سؤال متغیرهای زیر مطرح شده است:
– برگزاری جلسات آموزش خانواده جهت تربیت فرزندان بر اساس فرهنگ و معارف قرآنی.
– آموزش معلمان بویژه مربیان تربیتی از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی فرهنگ و معارف قرآنی.
– تشویق معلمان برای ارائه مقالات در زمینه فرهنگ و معارف قرآنی در جشنواره‌ها و همایش‌های قرآنی.
– برگزاری مسابقات قرآنی در جشن‌ها و اعیاد در مدارس و تهیه روزنامه دیواری بین دانش آموزان.
– غنی سازی مطالب کتب درسی قرآن و معارف اسلامی دوره‌های مختلف تحصیلی از طریق تحلیل محتوای این کتب توسط متخصصان برنامه‌ریزی درسی و آموزشی.
2. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چیست؟
برای این سؤال متغیرهای زیر مطرح شده است:
– بهره گیری از امکانات سمعی و بصری خصوصاً اینترنت، کتب و نشریات و برگزاری گردهمایی‌ها در داخل و خارج از کشور.
– ارسال رایگان کتب و نشریات مربوط به فرهنگ و معارف قرآنی به مراکز فرهنگی داخلی و سایر کشورها.
– ایجاد و توسعه و حمایت از مؤسسات قرآنی و مؤسساتی که در زمینه گسترش فرهنگ و معارف قرآنی فعالیت می‌کنند.
– انجام مطالعات و تحقیقات پیرامون فرهنگ عمومی در زمینه قرآن و استفاده از نتایج حاصل در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی.

– شناسایی و حمایت از مؤلفان و ناشرانی که به تألیف و چاپ کتاب در زمینه گسترش فرهنگ و معارف قرآنی اشتغال دارند.
3. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی سازمان تبلیغات اسلامی چیست؟
برای این سؤال، متغیرهای زیر مطرح شده است:
– تشکیل گروه‌های پژوهشی و انجام مطالعات راهبردی در زمینه بررسی آسیب‌های دینی در عرصه فرهنگ و معارف قرآنی.
– برگزاری دوره‌های آموزشی تربیت مبلغ، جهت تبلیغ فرهنگ و معارف قرآنی در سطح کشور از قبیل مساجد، مراسم و اعیاد مذهبی و…
– برگزاری دوره‌های آموزشی قرآن، مفاهیم، ترجمه و تفسیر برای سطوح مختلف اقشار جامعه خصوصاً کودکان، نوجوانان و جوانان و تشویق در عمل به آن.
– بهره گیری از اساتید نمونه کشوری و حافظ قرآن جهت ارائه روش‌های نوین در آموزش قرآن به کودکان با هدف یادگیری محتوایی و نهادینه کردن عمل به قرآن.
– شناسایی جامع مبلغان در سطح کشور و بهره گیری از آنان در جهت آشنایی مردم با مسائل مربوط به فرهنگ و معارف قرآنی.
4. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی سازمان صدا و سیما چیست؟
برای این سؤال متغیرهای زیر مطرح شده است:
– تهیه و پخش فیلم‌های سینمایی، پویانمایی و… مناسب جهت مقاطع سنی مختلف، در راستای ترویج فرهنگ و معارف قرآنی.
– ساخت برنامه‌هایی که نتایج عمل کردن به احکام و دستورات الهی در قرآن را به صورت ترویجی و با شیوه‌ای جذاب انعکاس دهد.
– ساخت برنامه‌هایی در خصوص آشنا سازی نسل جوان با فرهنگ غنی قرآنی و نشان دادن برتری فرهنگ اسلامی بر فرهنگ غرب و سایر کشورها.
– برگزاری مسابقاتی در خصوص آشنایی با فرهنگ و معارف قرآنی برای کودکان و نوجوانان.
– ساخت فیلم در خصوص معرفی فرهنگ و معارف قرآنی جهت تکذیب آنچه که رسانه‌های جهانی فیلم‌هایی بر علیه آن ساخته‌اند.
5. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی حوزه‌های علمیه چیست؟
برای این سؤال متغیرهای زیر مطرح شده است:
– احیای مفاهیم قرآنی و تبیین جایگاه قرآن در زندگی اجتماعی.
– جلوگیری از تحریف معنوی قرآن از جمله تفسیرهای ناروا و بدعت‌های نابجا از تعالیم قرآنی که منجر به ظهور تفکرات و تشکل‌های انحرافی خواهد شد.
– حفظ وحدت حوزه و دانشگاه با تعامل و بهره گیری از توانایی یکدیگر برای تبیین فرهنگ و معارف قرآنی.
– آموزش تخصصی طلبه‌ها جهت شناخت فرهنگ و معارف قرآنی در شناسایی شبهات و یافتن پاسخ به آن‌ها جهت اطلاع رسانی فرهنگی.
– آموزش طلبه‌ها همگام با تحولات روز و تجهیز به فناوری اطلاعات برای مقابله با آفات و شبهات مربوط به فرهنگ و معارف قرآنی.
6. مهمترین راهکارهای گسترش فرهنگ و معارف قرآنی در میان جوانان از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری چیست؟
برای این سؤال متغیرهای زیر مطرح شده است:
– در نظر گرفتن مجموعه مباحثی از فرهنگ و معارف قرآنی در سرفصل‌های دروس دانشگاهی تمامی رشته‌‌ها به منظور آشنایی تخصصی جوانان با قرآن.
– تهیه و ارائه اولویت‌های پژوهشی مطالعات راهبردی قرآنی با همکاری مؤسسات قرآنی برای موضوعات پایان‌نامه‌‌های رشته‌‌های علوم انسانی به صورت فراخوان به دانشگاه‌ها.
– شناسایی استعدادهای درخشان خصوصاً در رشته‌های علوم انسانی و معرفی آن‌ها به مراکز تحقیقاتی قرآنی جهت بهره گیری از قابلیت و استعداد آن‌ها در مطالعات راهبردی قرآنی در کشور.
– برنامه‌ریزی برای جذب متخصصان علوم اسلامی ایرانی داخل و خارج از کشور جهت پیشگیری و مقابله با شبهات و انحرافات قرآنی.
– تسهیل در صدور مجوز برای تأسیس انجمن‌ها و تشکل‌های دانشجویی و دانش آموختگان دانشگاه‌ها