اجتماعی
عامل 4
علایم افسردگی
شماره پرسش
بار عاملی
شماره پرسش
بار عاملی
شماره پرسش
بار عاملی
شماره پرسش
بار عاملی
4
749/0
8
745/0
19
808/0
25
826/0
5
734/0
10
723/0
17
794/0
28
821/0
3
733/0
11
696/0
18
789/0
27
815/0
6
692/0
9
688/0
20
707/0
24
763/0
2
609/0
12
677/0
16
655/0
23
717/0
7
511/0
14
600/0
15
648/0
26
635/0
1
422/0
13
494/0
21
647/0
22
619/0
مقدار ویژه
3/1
مقدار ویژه
2/1
مقدار ویژه
1/3
مقدار ویژه
8/9
واریانس تبیین شده
8/4
واریانس تبیین شده
4/7
واریانس تبیین شده
5/11
واریانس تبیین شده
9/34
ضریب آلفا
70/0
ضریب آلفا
87/0
ضریب آلفا
86/0
ضریب آلفا
91/0
ضریب آلفا کل مقیاس سلامت عمومی
78/0
بر اساس نتایج تحلیل عاملی، مقدار KMO برابر با 918/0 است که نشان میدهد اندازه نمونه، کفایت میکند. به علاوه معناداری شاخص مجذور کای، برای آزمون کرویت بارتلت، بیانگر این است که بین متغیرها همبستگی وجود دارد. در مجموع، با انجام تحلیل عاملی به روش واریماکس، بدون این که هیچ گویهای حذف گردد، چهار بعد اختلال جسمانی، علایم اضطرابی، اختلال در کارکرد اجتماعی، و علایم افسردگی، استخراج گردیدند که در مجموع قادرند 6/58 درصد واریانس سازه سلامت عمومی را تبیین کنند.
3-10- تعیین پایایی39 ابزار تحقیق
قابلیت اعتماد یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازهگیری است. از جمله تعریفهایی که برای قابلیت اعتماد ارائه شده است میتوان به تعریف ایبل و فریسبی40 اشاره کرد: “همبستگی میان یک مجموعه از نمرات و مجموعهی دیگری از نمرات در یک آزمون معادل که به صورت مستقل بر یک گروه آزمودنی به دست آمده است.” ضریب قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازهگیری ویژگیهای با ثبات آزمودنی و یا ویژگیهای متغیر و موقتی وی را میسنجد. قابلیت اعتماد در یک آزمون میتواند از یک موقعیت به موقعیت دیگر و از گروهی به گروه دیگر متفاوت باشد(سرمد،1386: 166). برای محاسبهی ضریب قابلت اعتماد ابزار اندازهگیری شیوههای مختلفی به کار برده میشود. در پژوهش حاضر به این منظور از روشهای کودر- ریچاردسون41، آلفای کرونباخ و آزمون مجدد استفاده شده است. این ضرایب برای هریک از شاخصها در جدول زیر آمده است:
جدول شمارهی 3-2: ضریب کودر ریچارسون متغیرهای مورد بررسی
متغیر
ضریب کودر – ریچاردسون
آگاهی از پیامدهای مصرف
72/.
متغیر وابسته: مصرف دارو
90/.
جدول شماره 3-3 : ضریب آلفای کرونباخ برای متغیر سلامت عمومی
متغیر
ضریب آلفای کرونباخ
سلامت عمومی
78/.
در این پژوهش به علت پایین بودن ضریب کودر-ریچاردسون برای متغیر آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو، برای محاسبهی ضریب قابلیت اعتماد این متغیر از روش آزمون مجدد استفاده گردید که نتیجهی بدست آمده برابر با 68/0 بود که در حد قابل قبولی قرار دارد.
3-11- روشهای تجزیه و تحلیل دادهها
در این پژوهش تحلیل دادهها براساس دو روش آمار توصیفی و استنباطی میباشد، یعنی ابتدا با توجه به اهداف تحقیق و برای بدست آوردن شناختی از جامعهی مورد مطالعه به عنوان نمونه به تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از نمونه مبادرت شده و از فنون آمار توصیفی (جداول توزیع فراوانی، نمودار، آمارهای میانگین و خطای استاندارد و انحراف استاندارد) استفاده شده است. سپس جهت مشخص نمودن فرضیات پژوهش، متناسب با مقیاس متغیرها از آزمونهای استنباطی( ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون دو متغیره و رگرسیون چندمتغیره)استفاده شده است. در این راستا، از نرم افزار spss استفاده گردیده است که حاصل آن در قالب جداول فصل پنجم آمده است.
فصل چهارم تجزیه و تحلیل دادهها
4-1 مقدمه
در این فصل به توصیف و تحلیل دادههای تحقیق پرداخته میشود و نتایج حاصل از آزمون فرضیههای تحقیق ارائه میشوند. یافتههای تحقیق شامل یافتههای توصیفی و یافتههای استنباطی میباشند که در قسمت اول، جداول توصیفی مربوط به توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس متغیرهای تحقیق خواهد آمد و در قسمت دوم نیز با استفاده از آزمونهای آماری مشخص میشود کدام یک از فرضیات تحقیق تأیید یا رد شده است.
4-2 یافتههای توصیفی
آمار توصیفی 42مجموعهای از روشهایی است که برای سازماندهی، خلاصه کردن، تهیه جدول، توصیف دادههای جمعآوری شده از نمونهی آماری به کار گرفته میشود. در واقع در این بخش به ویژگیهای مربوط به نمونهی آماری تحقیق، توجه میشود و با استفاده از جداول دو بعدی، به توصیف متغیرها میپردازیم.
4-2-1- سن : محدودهی سنی مورد بررسی از 18 تا 55 سال بوده است که 5/38 درصد 18 تا 25 سال، 5/35 درصد26 تا35 سال، 5/17 درصد 36 تا 45 سال و 5/8 درصد 46 تا 55 سال بودهاند.
جدول شماره 4-1 : توزیع پاسخگویان بر حسب سن
گروههای سنی
تعداد
درصد
18تا 25
154
5/38
26 تا 35
142
5/35
36 تا 45
70
5/17
46 تا 55
34
5/8
تعداد کل پاسخگویان
400
100
جدول شماره 4-2 نشان میدهد که میانگین سنی پاسخگویان 30 سال و با انحراف معیار 33/9 است، و کمترین سخن پاسخگویان 18 سال و بیشترین سن 55 سال میباشد.
جدول شماره 4-2: آمارههای مربوط به سن پاسخگویان
میانگین سن
انحراف معیار
حداقل سن پاسخگویان
حداکثر سن پاسخگویان
دامنهی تغییرات
19/30
33/9
18
55
12/87
4-2-2- جنسیت : تعداد پاسخگویان مرد و زن به نسبت مساوی 200 نفر بودهاند.
جدول شماره 4-3 : توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت
جنس
تعداد
درصد
زن
200
9/44
مرد
200
9/49
جمع
400
8/99
4-2-3- وضعیت تأهل: در این پژوهش حدود 43 درصد از پاسخگویان مجرد و 57 درصد متأهل بودهاند.
جدول شماره 4-4 : توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل
وضعیت تأهل
تعداد
درصد
مجرد
171
8/42
متأهل
229
2/57
جمع
400
100
4-2-4- قومیت : بر اساس جدول 4-5، 2/81 درصد از پاسخگویان از قوم لر بوده و 8/19 درصد از سایر اقوام ساکن در شهر یاسوج بودهاند که از این 8/19 درصد، 2/14 درصد فارس، 8/2 درصد ترک و 1 درصد کرد بودند.
جدول شماره 4-5 : توزیع پاسخگویان بر حسب قومیت
قومیت
تعداد
درصد
لر
325
2/81
فارس
57
2/14
ترک
11
8/2
کرد
4
0/1
سایر
3
8/0
جمع
400
100
4-2-5- وضعیت اشتغال: در این پژوهش 2/40 درصد از پاسخگویان شاغل و 8/59 درصد غیرشاغل بودهاند.
جدول شماره 4-6 : توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال
وضعیت اشتغال
تعداد
درصد
شاغل
161
2/40
غیرشاغل
239
8/59
جمع
400
100
4-2-6 – سطح تحصیلات : جدول 4-7 سطح تحصیلات پاسخگویان را نشان میدهد. سطح تحصیلات در این تحقیق به صورت فاصلهای سنجیده شده است. آمارههای جدول شماره 4-7 نشان میدهند که میانگین سطح تحصیلات پاسخگویان برابر با 54/12 و با انحراف معیار 82/3 است. کمترین میزان تحصیلات برابر با صفر و بالاترین میزان تحصیلات برابر با 20 بوده است.
جدول شماره 4-7 : آمارههای مربوط به سطح تحصیلات
میانگین
انحراف معیار
حداقل سطح تحصیلات
حداکثر سطح تحصیلات
دامنهی تغییرات
54/12
82/3
0
20
65/14
4-2-7 – آگاهی از شیوهی صحیح مصرف : جدول 4-8 میزان آگاهی پاسخگویان را از شیوهی صحیح مصرف دارو نشان میدهد. آمارههای جدول 4-8 نشان میدهند که میانگین میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو برابر با 84/8 با انحراف معیار 56/1 است. کمترین میزان آگاهی برابر با 3 و بالاترین میزان آگاهی برابر با 12 میباشد.
جدول شماره 4-8 : آمارههای مربوط به میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف
میانگین میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف
انحراف معیار
کمترین میزان آگاهی
بالاترین میزان آگاهی
دامنهی تغییرات
84/8
56/1
3
12
44/2
جدول 4-9، توزیع درصدی هر یک از گویههای شیوهی صحیح مصرف دارو را نشان میدهد. مطابق با جدول 4-9، گویهی داروها را باید در قوطی یا شیشه اصلی خود نگهداری نمود، و محل نگهداری دارو بر اثرگذاری آن به روی بیماری تأثیر دارد،به ترتیب با 5/96و 5/94 درصد بیش از سایر گویههای شیوهی صحیح مصرف دارو، مورد موافقت پاسخگویان قرار گرفته بودند. و گویهی در صورت فراموش شدن وعدههایی دارویی، به محض یادآوری، باید دارو را مصرف نمود، با 5/31 درصد، کمتر از سایر گویههای شیوهی صحیح مصرف دارو، مورد موافقت پاسخگویان قرار گرفته بود. . همچنین، نگاهی به ستون میانگین حاکی از آن است که میانگین آگاهی از شیوهی صحیح مصرف داروهای خوراکی 56/7، آگاهی از شیوهی صحیح مصرف داروهای غیرخوراکی 28/1، و میانگین مجموع 84/8 میباشد که از میانگین واقعی که به ترتیب برای آگاهی از شیوهی صحیح مصرف داروهای خوراکی (5/4) بوده است، بیشتر، از آگاهی از شیوهی صحیح مصرف داروهای غیرخوراکی که (5/1) بوده است، کمتر، و از میانگین مجموع که (6) بوده است، بیشتر میباشد.
به منظور فهم دقیقتر میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو در بین پاسخگویان، از دامنهی واقعی حاصلجمع 12 گویه که از 0 (آگاهی پایین) تا 12 (آگاهی بالا) در نوسان بود، استفاده گردید. بدین ترتیب میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو به سه دستهی پایین (4-0)، متوسط (8-1/4) و بالا (12-1/8) تقسیم گردید. نتایج نشان داد، 8/0 درصد از افراد دارای آگاهی پایین از شیوه ی صحیح مصرف و 8/38 از افراد دارای آگاهی متوسط و 5/60 درصد دارای آگاهی بالا بودهاند.
