وبلاگ

بین سه گروه نمونه تفاوت هایی مشاهده شد؛ بالاترین نمره رضایت از زندگی متعلق به زاغه نشینان، نمره متوسط متعلق به روسپیان، و پایین ترین نمره متعلق به خانه بدوشان بود. در مورد خانه بدوشان، احتمالا هم شرایط کیفیت زیست (مسکن و درآمد) و هم سن، در نمره پایین آن ها تأثیر گذاشته است. در مجموع، این تحقیق نشان می دهد که فقرای کلکته در عین حال که در شرایط زیر سطح معمول زندگی می کنند، از بسیاری از حوزه های زندگی خود رضایت دارند. به ویژه، معلوم شد که روابط اجتماعی در فهم پاسخگویان از بهزیستی مهم است.
احتماًلا ارزش های فرهنگی قوی ای در روابط خانوادگی مردم کلکته وجود دارد که به آنها کمک می‌کند در روزهای سخت حمایت شوند. با این حال، برای کسانی که غالبا نمی‌توانند از این حمایت اجتماعی نصیب ببرند، همین روابط اجتماعی احتمالاً یکی از علل عمده نارضایتی نیز هست. بدین ترتیب، به میزانی که فقر می‌تواند آنان را از روابط اجتماعی بهره مند سازد، تأثیرات منفی آن می تواند موجب توازن گردد (بیسوازداینر و داینر، ۲۰۰۵).
کال کلارک و جنت کلارک در پیمایشی با عنوان موقعیت زنان و کیفیت زندگی در کشورهای درحال توسعه، به بررسی رابطه بین سطح توسعه اقتصادی، موقعیت زنان، و کیفیت زندگی در ۱۰۵ کشور در حال توسعه پرداختند. به نظر محققان، این هر سه بعد باید رابطه ای مثبت با یکدیگر داشته باشند؛ یعنی هرچه سطح توسعه اقتصادی بالاتر باشد، باید هم کیفیت زندگی بهتر شود و هم موقعیت زنان تقویت گردد.
نتایج تحقیق نشان می دهد که بین این هر سه متغیر رابطه ی مثبت وجود دارد و جالب آن که بین موقعیت زنان و کیفیت زندگی، حتی پس از کنترل آماری متغیر سطح توسعه اقتصادی، رابطه های قوی و مثبت مشاهده میشود.این تحقیق، از چشم انداز نظری ای صورت گرفته که بر اساس آن نمی توان توسعه را صرفًا برحسب تولید سرانه ی ناخالص ملی تعریف کرد، بلکه نیازهای اجتماعی و کیفیت زندگی یعنی پیامدهای مفروض توسعه را نیز باید وارد تحلیل نمود.
در مجموع، محققان نتیجه می گیرند که راهبردها و مسیرهای توسعه در بسیاری از کشورها زنان را به حاشیه رانده است؛ که این نه فقط به حال زنان مضر است، بلکه توانایی آن کشورها را در برگردان رشد و گذار اقتصادی به پیامدها و نتایج اجتماعی مطلوب تضعیف می‌کند.
این در حالی است که به عقیده محققان، موقعیت زنان در کشورهای در حال توسعه عامل مهمی در برگردان توسعه اقتصادی به نتایج و پیامدهای اجتماعی مطلوب است؛ که بدین وسیله تأکید بیشتر بر امور زنان در برنامه های توسعه توجیه میگردد (کلارک وکلارک،۲۰۰۴).
پاتریک و همکاران (۲۰۰۲)، با ارائه مدلی نظری، سعی در ساخت و اعتبار یابی مقیاسی درخصوص سنجش کیفیت زندگی جوانان دارند . آنها در تحقیق خود به متغیرهایی چون سن، جنس و نژاد دقت داشته اند. در نهایت آنها به طراحی ابزاری شامل ۲۱ ماده اقدام نمودند که به سنجش کیفیت زندگی نسبت به خود، روابط فردی، محیط زندگی و احساس عمومی کیفیت می پردازد.
در یک پژوهش کیفی، زنان سوئدی داشتن شغل با درآمد مناسب را عامل رفاه و سلامت زنان در سنین بعدی و حتی دوره سالخوردگی ذکر کرده اند (آنیک، ۲۰۰۷)، در یک مطالعه همبستگی بر وضعیت سلامت مادران روشن شد که تحصیلات کمتر با افزایش میزان مرگ و میر، فقر، بیکاری، مسکن نامناسب و رفتارهای نامطلوب بهداشتی همراه بوده است (فرتزلا، ۲۰۰۷).
ذیلا با عنایت به هدف اصلی که همان بررسی میزان تاثیر مولفه های سلامت روانی و جسمانی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم در دهه منتهی سال ۱۳۹۲ میباشد واهداف فرعی تعریف شده که همان:
بررسی میزان تاثیر عملکرد جسمی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر مشکلات جسمی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر درد جسمی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر سلامت عمومی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر نشاط بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر عملکرد اجتماعی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر مشکلات روحی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم
بررسی میزان تاثیر سلامت روانی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری
۱- مقدمه
دانش و معرفت بشر، حاصل تلاش کاوشگرانه‌ای است که در طی قرن‌های متمادی صورت گرفته است و از طریق تعمیم و انتقال به نسلهای بعدی و افزوده شدن به آن به صورت کنونی درآمده است. در این راه برای دانستن و کسب آگاهی و معلومات، روشها و ابزارهای متناسبی لازم است که بشر در حرکت کاوشگرانه خود به ابداع و استخدام آنها اقدام کرده است تا بتواند جهان را آنطور که هست بشناسد و از آن صورتی که برایش موثر و مفید باشد، استفاده کند. از آنجا که همه انسانها برای یافتن پاسخ سوال‌ها و حل مشکلات خود، ناچار به کاوش هستند، می‌توان گفت که همه مشغول تحقیق هستند. ولی اکثر افراد تشریفات و آداب یک تحقیق علمی و اساسی را رعایت نمی‌کنند (حافظ نیا، ١٣٨٢).
امروزه علم کوششی است آگاهانه، منظم و در عین حال نهادی و سازمان یافته، تا اینکه به حل یک مسئله یا دشواری ذهنی یا عملی نائل آییم (خاکی، ١٣٧٨).
برای اینکه بتوان نتایج درستی از یک پژوهش به دست آورد که قابل تعمیم نیز باشد لازم است از یک روش علمی مناسب و متناسب با موضوع استفاده شود، تا با هزینه کمتر، سرعت و دقت بیشتر نتیجه مطلوب حاصل آید. انتخاب روش انجام تحقیق، بستگی به هدف‌ها و ماهیت موضوع پژوهش و امکانات اجرائی آن دارد. بنابراین هنگامی می‌توان در مورد روش انجام یک تحقیق تصمیم گرفت که ماهیت موضوع پژوهش، هدف‌ها و نیز وسعت دامنه آن مشخص شده باشد، تا بتوان هر چه دقیق تر، آسانتر سریعتر و ارزانتر دستیابی به پاسخ های تحقیق مورد نظر اقدام کرد (تاجداری، ١٣۶٩).
در این فصل به بیان روش پژوهش، جامعه آماری، نمونه، روش نمونهگیری و حجم نمونه، فرضیه‌های پژوهش، روش گردآوری اطلاعات، ابزارگردآوری اطلاعات و روایی و پایایی آن، روشهای تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته می‌شود.
۲_ روش تحقیق
مراد از انتخاب شیوه تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه یا روشی را اتخاذ کند تا او را هرچه سریعتر، آسانتر، دقیق‌تر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ یا پاسخهایی برای پرسش یا پرسش‌های تحقیق مورد نظر کمک کند ( نادری؛ نراقی، ۱۳۷۶).
انتخاب روش تحقیق مناسب در یک پژوهش اجتماعی به عوامل بسیاری بستگی دارد. یکی از این روش‌ها استفاده از پیمایش برای اهداف توصیفی، تبیینی و اکتشافی است، چرا که در این نوع روش تحقیق می‌توان اقدام به جمع آوری داده‌های اصلی برای توصیف جمعیت‌های بزرگ نمود که به آسانی قابل مشاهده مستقیم نیستند (ببی، ۱۳۸۱).
پیمایش روش تحقیقی است که در آن از گروه‌های معینی خواسته می‌شود به تعدادی پرسش مشخص که برای همه افراد یکسان است پاسخ دهند، این پاسخ‌ها مجموعه اطلاعات تحقیق را تشکیل می‌دهند ( بیکر، ۱۳۷۷).
بر اساسهدف، تحقیقاتعلمیرامی‌توانبهسهگروهبنیادی، کاربردی، علمیتقسیمکرد. تحقیقاتبنیادیدرجستجویکشفحقایق، واقعیتهاوشناختپدیده‌هاواشیابوده، کهمرزدانشعمومیبشررا توسعهمی‌دهدوقوانینعلمیراکشفنموده، بهتبیینویژگی‌هاوصفاتیکواقعیتمی‌پردازد. ولیتحقیقاتکاربردیبااستفادهاز زمینهوبسترشناختیومعلوماتیکهازطریقتحقیقاتبنیادیفراهمشده،برایرفعنیازمندی‌هایبشرو بهبودوبهینهسازیابزارها، روش‌ها، اشیاوالگوهادرجهتتوسعهرفاهوآسایشوارتقایسطحزندگیانسانمورداستفادهقرارمی‌گیرد. تحقیقاتعلمینیزبرایحلیکمسلهوشکلخاصمورداستفادهقرارمی‌گیرد، اینتحقیقاتنوعاًخصلتمحلیوموضعیداشتهوتعمیمپذیرنیستند (حافظنیا، ١٣٨٢).
باتوجهبهاینکههدفازانجاماینپژوهش بررسی میزان تاثیر مولفه‌های سلامت روانی و جسمانی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم استوبااستفادهازنتایجاینتحقیقسعیدرارائهیکبرنامهدر جهت بهبود کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم داریم؛ لذامی‌توانعنوانکردکهاینپژوهشازلحاظهدف،یکتحقیقکاربردیاست.
تحقیقاتعلمیراازلحاظماهیتوروش، می‌‎توانبهپنجگروهتاریخی، توصیفی، همبستگی، تجربیوعلمیتقسیمنمود. درتحقیقاتتوصیفیمحققبهدنبالچگونهبودنموضوعاست، ومی‌خواهدبداندپدیده، متغیر، شیءیامطلبچگونهاست. بهعبارتدیگرایننوعتحقیقوضعموجودرابررسیمی‌کندوبهتوصیفمنظمونظامدار وضعیتفعلیآنمی‌پردازدوویژگیوصفاتآنرامطالعهودرصورتلزومارتباطبینمتغیرهارابررسیمی‌نماید. درتحقیقاتتوصیفی، عموماًازروش‌هایمطالعهکتابخانه‌ایوبررسیمتونومحتوایمطالبونیزروشمیدانینظیرپرسشنامه، مصاحبهومشاهدهاستفادهمی‌شود. بهطورکلیایننوعتحقیقاترامی‌توانبهسهگروهپیمایشییازمینهیاب، موردییاژرفانگروتحلیلمحتواتقسیمکرد. تحقیقتوصیفی- پیمایشیبهمطالعهویژگی‌هاوصفاتافراد جامعهمی‌پردازدووضعیتفعلیجامعهآماریرادرقالبچندصفتیامتغیرموردبررسیقرارمی‌دهد (حافظنیا، ١٣٨٢).
باتوجهبهاینکهدراینپژوهشازروش‌هایمطالعهکتابخانه‌ایونیزازروشمیدانینظیرپرسشنامهومصاحبهباهدف بررسی میزان تاثیر مولفه‌های سلامت روانی و جسمانی بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری شهرداری قم، استفادهشدهاست. درنتیجهمی‌توانگفتکهتحقیقحاضر،براساسماهیتوروش، یکتحقیقتوصیفی- پیمایشیمی‌باشد، لذا از تحلیل رگرسیون وقتی می توان استفاده کرد که در پرسشنامه برای متغیرهای مستقل و برای متغیر وابسته جدا سوال طرح شده باشد. پرسشنامه این تحقیق یک طرفه می باشد یعنی سوالات پرسشنامه طوری طراحی شده اند که تاثیر عوامل موثر بر کیفیت زندگی بازنشستگان کارگری را بررسی می کنند. همچنین سوالات پرسشنامه مربوط به فرضیه های تحقیق می باشد نه مربوط به اندازه گیری وضعیت متغیرهای تحقیق در جامعه آماری مورد نظر. لذا در پرسشنامه های یک طرفه در صورت نرمال بودن توزیع مقادیر،از آزمون تی یک نمونه ای برای بررسی سطح تاثیر عوامل استفاده شده است.در بحث روش نمونه گیری با توجه به اینکه جامعه آماری بازنشستگان کارگری شهرداری قم می باشند، لذا جامعه محدود و همگن است واز روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده گردیده.
۳- جامعه آماری
مجموعه‌ای از افراد یا اشیاء که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند، تشکیل یک جامعه آماری را می‌دهند. این صفت مشترک را صفت مشخصه جامعه می‌نامیم که در بین تمام افراد جامعه وجود دارد.
جامعهآماریاینتحقیقشاملکلیهبازنشستگانکارگریشهرقمدر دهه منتهی بهسال ۱۳۹۲ می‌باشد. تعدادبازنشستگانکارگریشهرقمدردهه منتهی به سال ۱۳۹۲ برابر۲۵۶نفرمیباشد. پس حجم جامعه آماری برابر ۲۵۶ است.
۴- تعیین حجم نمونه
اگر متغیرها یا سوالات پرسشنامه دو ارزشی یا چندارزشی با مقیاس ترتیبی بوده و حجم جامعه محدود باشد، آنگاه برای محاسبه حجم نمونه از فرمول زیر استفاده می‌شود:
(۳-۱)